Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, có hiệu lực từ ngày 5/12/2020, ngân hàng thương mại có trách nhiệm cung cấp các thông tin về tài khoản thanh toán của người nộp thuế cho cơ quan quản lý thuế. Ngoài ra, ngân hàng còn thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh dựa trên nền tảng số với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.
Trao đổi với phóng viên VOV.VN, Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty luật Basico, cho rằng, giải pháp ngân hàng thương mại (NHTM) thực hiện khấu trừ thuế đối với các giao dịch TMĐT xuyên biên giới phần nào chống được thất thu thuế từ lĩnh vực này, đồng thời, nâng cao ý thức đối với người nhận thu nhập khi có tình trạng né thuế.
“Thực tế thời gian qua, nhiều cá nhân nhận được thu nhập từ Google, YouTube... hay các công ty đa quốc gia này khai thác dịch vụ quảng cáo trực tuyến với doanh thu hàng tỉ USD tại Việt Nam mà không đóng thuế là điều không thể chấp nhận được. Việc đưa quy định NHTM cung cấp thông tin tài khoản, khấu trừ, nộp thay thuế vào luật Quản lý thuế sẽ có tính pháp lý cao hơn, thực hiện bài bản hơn”, Luật sư Trương Thanh Đức nêu ý kiến.
Khó phân biệt các nguồn thu nhập của người nộp thuế
Theo Nghị định 126, NHTM có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của người nộp thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế. Ngoài ra, ngân hàng sẽ phải cung cấp thông tin giao dịch qua tài khoản, số dư, lịch sử giao dịch của khách hàng cho cơ quan thuế khi có yêu cầu đối với những trường hợp, vụ việc cụ thể để phục vụ cho mục đích thanh tra, kiểm tra xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và thực hiện các biện pháp cưỡng chế thuế.
Tuy nhiên, theo ông Lê Hoàng Tùng, Kế toán trưởng Vietcombank, đặc thù của các NHTM là khối lượng khách hàng, số lượng tài khoản rất lớn, mỗi ngân hàng đang quản lý hàng chục triệu tài khoản, trong khi yêu cầu là ngày 5/3/2021, các ngân hàng thương mại phải thực hiện xong việc này.
Cũng tại Nghị định 126, ngân hàng thương mại được yêu cầu có nghĩa vụ khấu trừ thuế thu nhập tại nguồn với các giao dịch điện tử, phát sinh của người nộp thuế liên quan các nhà cung cấp ở nước ngoài như Facebook, Google, YouTube…
Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Tùng cho rằng, các ngân hàng thương mại chỉ cung ứng các dịch vụ thanh toán nên các ngân hàng không đủ thông tin xác định khoản tiền nào liên quan đến thu nhập chịu thuế để xác định nghĩa vụ thuế. Điều này dẫn tới việc ngân hàng gặp rất nhiều khó khăn để thực hiện quy định của Nghị định 126.
Ví dụ, có người nhận tiền chuyển từ Google, Facebook, YouTube... nhưng làm sao ngân hàng biết được tiền thu nhập từ quảng cáo hay từ dịch vụ gì. Cơ sở nào để ngân hàng thu khấu trừ thuế của khách hàng thì cần phải có quy định chi tiết tại thông tư hướng dẫn nghị định này.
Mặt khác, Nghị định 126 quy định ngân hàng thương mại, các trung gian thanh toán cũng khấu trừ, nộp thay tiền thuế cho từng loại hàng hóa, dịch vụ mà người mua ở trong nước thanh toán cho nhà cung cấp ở nước ngoài không thường trú tại Việt Nam.
Kế toán trưởng Vietcombank nêu rõ: Như Google, Facebook..., do không có đăng ký kinh doanh, nộp thuế trực tiếp ở Việt Nam, ngân hàng sẽ thu hộ tiền thuế trước khi cá nhân, tổ chức trong nước chi trả tiền sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp. Tuy nhiên, để ngân hàng thu hộ tiền thuế này, ông Tùng đề xuất quy định tới đây phải buộc bên chi trả nêu rõ nội dung chuyển tiền là gì, tốt nhất là cần có sự đồng thuận của người chuyển tiền để ngân hàng khấu trừ thuế thu nhập. Nhưng với trường hợp bên mua thanh toán cho bên bán trên Internet banking thì ngân hàng khó kiểm soát được.
    |
 |
| NHTM có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của người nộp thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế. (Ảnh minh họa: KT) |
Sẽ sớm có hướng dẫn khấu trừ thuế cụ thể
Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, Luật quản lý thuế quy định trách nhiệm của ngân hàng thương mại phải cung cấp thông tin dữ liệu tài khoản của người nộp thuế cho cơ quan thuế. Thực hiện quy định này, thời gian tới, cơ quan thuế sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng ban hành quy chế, quy trình cung cấp dữ liệu tài khoản thanh toán của khách hàng.
“Liên quan đến nghĩa vụ khấu trừ thuế của khách hàng mà các tổ chức tín dụng phải thực hiện, thì trường hợp các tổ chức cung cấp nền tảng dịch vụ xuyên biên giới không đăng ký thuế trực tiếp tại Việt Nam thì căn cứ vào các khoản thanh toán từ Việt Nam ra nước ngoài, các tổ chức tín dụng sẽ khấu trừ thuế”, ông Đặng Ngọc Minh nói.
Lãnh đạo Tổng cục Thuế thông tin, sẽ sớm có hướng dẫn cụ thể đối tượng và trường hợp nào thì các ngân hàng thương mại sẽ thực hiện khấu trừ. Đồng thời, tới đây, Tổng cục Thuế sẽ mời các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới ở nước ngoài sang làm việc để họ có thể ủy quyền cho các bên tư vấn ở Việt Nam kê khai thay hoặc trực tiếp thực hiện nghĩa vụ thuế của mình.