Điều này được nhiều chuyên gia lý giải do nguồn cung hàng khan hiếm hơn, cùng đó, giá nhập khẩu nguyên liệu, cước vận chuyển tăng.
Giá thép “nóng hơn giá vàng”
Theo tìm hiểu trên thị trường hiện nay, sau những lần liên tiếp tăng giá đợt tháng 2, đến nay, giá thép tiếp tục điều chỉnh mạnh và có thể hướng tới mức giá 21 triệu đồng/tấn.
Tại khu vực miền Bắc với thép Hòa Phát, giá thép cuộn fi6-fi8 CB240 đang được bán tại các đại lý ở mức 20,3 triệu đồng/tấn; thép cây 22,2 triệu đồng/tấn; thép cuộn Việt Đức ở mức gần 20 triệu đồng/tấn, thép cây 19,8 triệu đồng/tấn. Mức giá này chưa bao gồm VAT.
Anh Bùi Khánh, chủ đại lý thép xây dựng tại Hà Nội cho biết, giá thép tăng và đại lý phải liên tục điều chỉnh giá thép. Từ tháng 2 đến nay, những tác động của thị trường xây dựng và xung đột Nga - Ukraine khiến cho giá thép “nóng hơn giá vàng”, nhiều cửa hàng có những thời điểm không dám xuất hàng vì chờ đợi giá mới.
Một chủ cửa hàng thép tại Vĩnh Tuy cho hay, đã nhận được thông tin giá thép trong vài ngày tới sẽ tăng thêm khoảng 600 đồng/kg (tương đương 600.000 đồng/tấn), giá thép sẽ chạm mức 21 triệu đồng/tấn.
Chủ đại lý này cho biết, dù giá tăng mạnh, nhưng lượng hàng từ các nhà sản xuất đưa ra rất nhỏ giọt, chỉ từ 50-100 tấn/lần. “Chúng tôi không biết bao giờ giá thép mới hạ nhiệt bởi đà tăng trong nước đang rất mạnh.
Chỉ từ tháng 2 đến nay, cứ trung bình 1 tuần, chúng tôi điều chỉnh giá một lần. So với trước Tết, giá thép đã tăng hơn 3 triệu đồng/tấn”, chủ đại lý tại Vĩnh Tuy nói.
Ông Trần Xuân Tiến, xây dựng nhà 4 tầng tại Hà Nội chia sẻ, giá thép liên tục tăng tới 20% so với thời điểm trước Tết. Cùng với sắt thép, giá xi măng, cát sỏi, gạch cũng đồng loạt tăng giá. Xi măng tăng khoảng 7.000 - 10.000 đồng/bao, cát xây dựng tăng khoảng 40.000 đồng/m3... Ước tính so với dự toán ban đầu, ông Tiến phải chịu chi phí tăng thêm tới gần 30%.
Nhận định về giá thép liên tục tăng, ông Nguyễn Văn Sưa, chuyên gia ngành thép cho rằng, giá các mặt hàng nguyên liệu sản xuất thép như than, quặng sắt, thép phế… đều đã tăng mạnh.
Cùng với đó nhu cầu xây dựng, các dự án trong nước cũng đã trở lại hoạt động khiến lượng tiêu thụ thép tăng cao. Không thể không nói tới yếu tố căng thẳng tại Nga - Ukraine như một tác nhân đẩy giá thép tăng đột biến hơn.
Với diễn biến hiện tại, ông Nguyễn Văn Sưa dự báo, giá thép trong nước sẽ rất khó hạ nhiệt nhanh chóng, ngược lại có thể tiếp tục tăng giá hoặc neo ở mức giá cao trên 20 triệu đồng/tấn thêm một thời gian, đến khi những bất ổn về nguồn cung, chi phí logistics trên thế giới ổn định hơn.
Nga là thị trường xuất khẩu lớn các mặt hàng như dầu, khí, thép… nhưng thị trường này đang có vấn đề khiến nguồn cung thiếu hụt nên rất khó nói trước về giá các mặt hàng trong tương lai.
Giá phân bón cao nhất 50 năm qua
Cùng với giá nhiều nguyên vật liệu khác, giá phân bón cũng đã biến động tăng vọt, ở mức cao nhất trong khoảng 50 năm qua.
Trên thị trường, hiện giá phân bón đã tăng lần thứ 3 liên tiếp. Giá ure lên ngưỡng 18.000 đồng/kg; phân DAP ngưỡng 18.500-19.000 đồng/kg; NPK ngưỡng 16.000-16.500 đồng/kg... Như vậy, so với tháng 2, giá phân bón hiện đã tăng từ 5 đến 8%. Có loại biến động giá theo tuần, như kali liên tục tăng vọt.
Theo Cục Bảo vệ thực vật, giá phân bón đang ở mức cao nhất trong khoảng 50 năm trở lại đây do những diễn biến tăng theo giá thế giới. Giá phân DAP có giá trung bình 874 USD/tấn, tăng 46% từ năm ngoái đến nay; phân MAP lên tới 935 USD/tấn, tăng 44%); kali ngưỡng 815 USD/tấn, tăng 102%.
Ông Phùng Hà, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam (VFA) cho hay, giá phân bón trong nước tăng mạnh phần lớn do chịu tác động từ thị trường phân bón thế giới; trong đó có giá dầu tăng dẫn đến giá nguyên liệu sản xuất phân bón tăng và giá phân bón tăng.
Cùng với đó là việc gián đoạn nguồn cung một phần do xung đột giữa Nga - Ukraine. Với phân kali, nguồn cung bị ảnh hưởng do cả Nga và Belarus chiếm gần 50% lượng kali cung cấp trên toàn thế giới.
Theo ông Phùng Hà, Nga và Trung Quốc, vốn là 2 cường quốc xuất khẩu phân bón, đã quyết định hạn chế xuất khẩu phân bón hóa học để ngăn chặn sự thiếu hụt trên thị trường nội địa, dẫn đến tăng giá.
Để giảm nhiệt giá phân bón, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Vinacam Vũ Duy Hải cho rằng, Chính phủ cần áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời ngừng xuất khẩu. Ông Hải lý giải, giải pháp này là khả thi khi hiện nay, gần 100% thị phần phân bón xuất khẩu nằm trong tay các doanh nghiệp nhà nước.
VFA dự báo, trong thời gian tới, nguồn nhập khẩu phân bón sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng lớn từ những tác động tiêu cực của cuộc chiến Nga - Ukraine. Trong bối cảnh này, các nhà sản xuất phân bón trong nước vừa có cơ hội, vừa có trách nhiệm phát huy hết công suất sản xuất, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước, giúp giảm giá thành.
Chi phí phân bón chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản xuất, tới 50% và giá dự báo còn tiếp tục tăng, do đó, ông Phùng Hà kiến nghị, khi giá phân bón trên thị trường thế giới tăng, một số quốc gia có những chính sách điều tiết, hỗ trợ để người nông dân không phải chịu giá phân bón quá cao, sớm có chính sách điều tiết, kìm giá phân bón để hỗ trợ nông dân.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm nguồn cung thay thế nguồn cung từ thị trường Nga và Belarus, đặc biệt là phân kali. Cũng với đó, nông dân cần tăng cường ứng dụng các giải pháp sử dụng phân bón một cách tiết kiệm, hợp lý hơn.
Xi măng “rục rịch” tăng giá bán
Quý đầu tiên của năm 2022, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, giá các nguyên, nhiên liệu sản xuất thép tăng trở lại ở mức cao đã khiến giá thép bị đẩy lên và dự báo, thị trường thép trong nước sẽ tăng trưởng từ 15-20% trong năm 2022.
Hiệu ứng chậm hơn, nhưng kể từ giữa tháng 3, một số doanh nghiệp sản xuất xi măng đã thông báo về việc điều chỉnh giá bán và sẽ áp dụng ngay vào cuối tháng 3 này.
Tương tự như với mặt hàng thép, các chuyên gia cho rằng, hiện nay giá nguyên vật liệu đầu vào trong sản xuất xi măng đều tăng, đặc biệt giá xăng dầu và than đá tăng mạnh, nguồn cung khan hiếm dẫn đến giá thành sản xuất xi măng tăng cao.
Mặc dù, các doanh nghiệp đã cố gắng tìm giải pháp tiết kiệm chi phí sản xuất, tối đa hóa hiệu quả sử dụng nguyên, nhiên, vật liệu nhưng vẫn không thể bù đắp chi phí đầu vào. Để ổn định sản xuất, đảm bảo duy trì chất lượng sản phẩm, một số doanh nghiệp sản xuất xi măng đã thông báo điều chỉnh giá bán sản phẩm xi măng bao và xi măng rời.
Cụ thể, CTCP Xi măng Xuân Thành thông báo điều chỉnh tăng giá bán 100.000 đồng/tấn đối với sản phẩm xi măng bao và xi măng rời (đã bao gồm VAT 8%) kể từ ngày 20/3. Theo CTCP Xi măng Xuân Thành, việc điều chỉnh giá bán sản phẩm căn cứ vào tình hình thực tế. Hiện nay, các nguyên liệu đầu vào tăng cao dẫn đến giá thành sản phẩm tăng nên doanh nghiệp phải điều chỉnh giá bán để ổn định sản xuất, đảm bảo duy trì chất lượng sản phẩm.
Cùng đó, lý do được CTCP Xi măng Hà Tiên 1 (Vicem Hà Tiên) gửi đến nhà phân phối, khách hàng cũng là do giá nguyên vật liệu đầu vào trong sản xuất xi măng hiện đều tăng; đặc biệt là giá xăng dầu và than đá tăng mạnh, nguồn cung khan hiếm dẫn đến giá thành sản xuất xi măng tăng cao.
Theo Vicem Hà Tiên, mặc dù doanh nghiệp đã cố gằng tìm giải pháp tiết kiệm chi phí sản xuất, tối đa hóa hiệu quả sử dụng nguyên nhiên vật liệu nhưng vẫn không thể bù đắp chi phí đầu vào tăng cao như hiện nay. Do đó, Vicem Hà Tiên phải xem xét cân đối lại giá bán xi măng để đảm bảo bù đắp một phần chi phí ngày càng tăng cao.
Việc điều chỉnh tăng giá bán được áp dụng bắt đầu từ ngày 23/3 đối với các loại xi măng bao và xi măng bao jumbo với mức tăng thêm 100.000 đồng/tấn (đã bao gồm VAT).
Nhiều chuyên gia cho rằng, giá xăng, dầu “neo” ở mức cao và liên tục được điều chỉnh tăng đã ảnh hưởng trực tiếp đến cước vận chuyển sản phẩm, buộc các doanh nghiệp kinh doanh, phân phối vật liệu xây dựng phải tăng giá bán để bù đắp chi phí. Mặt khác, để sản xuất ra một số loại vật liệu xây dựng cần rất nhiều nguyên nhiên liệu đầu vào. Do đó, khi giá các mặt hàng này tăng lên, tất yếu dẫn tới giá thành sản phẩm bị kéo theo.
Thời gian tới, cùng với giá nguyên liệu tăng, việc các dự án đầu tư công, bất động sản được đẩy tiến độ xây dựng, giá nhiều loại vật liệu xây dựng như thép, xi măng có thể tiếp tục “neo” ở mức giá cao.
Đầu năm 2021, giá thép cũng tăng chóng mặt so với năm 2020 khiến các bộ, ngành phải vào cuộc kiểm tra. Sau đó, giá thép và các vật liệu khác có xu hướng giảm nhưng đến quý III/2021 lại ghi nhận đợt tăng mới khiến nhiều công trình xây dựng có nguy cơ trễ tiến độ, nhà thầu xây dựng “lao đao” vì “vỡ” hợp đồng trước việc tăng giá hàng loạt vật liệu xây dựng.