Trái phiếu lãi suất 19% - gấp đôi mặt bằng chung thị trường
Theo đó, năm 2020, CTCP Tập đoàn VsetGroup đã khiến nhiều người bất ngờ khi công bố việc phát hành 2.050 trái phiếu với tổng giá trị 163.750 tỷ đồng, mức lãi suất dao động từ 15,8% - 20,3%/năm, kỳ hạn từ 1 – 5 năm.
Mức giá của trái phiếu cũng khá đa dạng, dao động từ 5 triệu – 1 tỷ đồng/ trái phiếu. Đáng chú ý, trái phiếu của VsetGroup được phát hành không có tài sản đảm bảo.
Thời điểm đó, lãnh đạo VsetGroup cho biết, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp là vì mục đích đi theo định hướng phát triển tương lai đến năm 2023 sẽ có thêm 3 công ty thành viên tham gia vào 3 lĩnh vực tài chính (Vset-Credit), giáo dục (Vset-Edu), Nông nghiệp – thực phẩm sạch (Vset-Eco).
Ngày 01/02/2021, Công ty Vsetgroup tiếp tục “tung ra” đợt phát hành trái phiếu mới nhằm huy động 327,5 tỷ đồng với lãi suất cao.
Cụ thể, trong đợt này, VsetGroup sẽ phát hành 4.100 trái phiếu, tổng giá trị phát hành là 327,5 tỷ đồng, kỳ hạn từ 12 đến 60 tháng với lãi suất cố định trong toàn bộ kỳ hạn từ 13,5%-17,5%/năm (thấp hơn so với năm 2020). Mức giá trái phiếu, dao động từ 5 triệu – 1 tỷ đồng/ trái phiếu.
Đây là loại hình trái phiếu là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có đảm bảo bằng tài sản. Mục đích của việc phát hành trái phiếu là bổ sung vốn lưu động phục vụ việc thực hiện các chương trình, dự án của công ty giai đoạn 2021 – 2025.
Trái phiếu VsetGroup được quảng cáo có mức lãi suất 18,8%
Cùng với thông tin công bố, các thông tin quảng cáo, mời chào mua trái phiếu của VSETGROUP cũng xuất hiện trên các website với mức lãi suất lên đến 18,8% cùng những lời mời hấp dẫn như: “Hình thức đầu tư an cho đồng vốn của bạn: Rủi ro cực thấp gần như bằng không; được bảo hộ bởi các quy định chặt chẽ của pháp luật; Tính thanh khoản cao”; “Hưởng lãi suất cố định đúng theo cam kết phát hành; lãi luôn duy trì ở mức cao, không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của công ty; nhận lãi định kỳ theo thỏa thuận”; “Nhiều đặc quyền dành cho nhà đầu tư; trả lãi suất theo đúng cam kết từ 14,3 - 18,8%/năm; được tặng bảo hiểm, tham gia các chương trình Tri Ân-Trúng thưởng đặc biệt của tập đoàn; mua sắm với ưu đãi đặc biệt 20 - 30% khi sử dụng các dịch vụ trong hệ sinh thái tập đoàn”…
Thực tế, dù đã giảm mức lãi suất xuống còn 13,5% - 17,55%, nhưng đây vẫn là mức lãi suất hấp dẫn đối với nhà đầu tư, bởi nó đang cao gấp hơn 3 lần so với lãi suất tiền gửi cùng kỳ ở các ngân hàng.
Những thông tin quảng cáo hấp dẫn về trái phiếu VSETGROUP.
Về VsetGroup, theo tìm hiểu, Công ty này được thành lập vào năm 2014, tiền thân là Công ty Cổ phần Điện tử Viễn thông VsetCom, có trụ sở chính tại 107 Cộng Hòa, phường 12, quân Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.
Trên trang web của Công ty công bố VsetGroup có 7 công ty thành viên trực thuộc và 1 hợp tác xã vận tải liên kết, hoạt động trong các lĩnh vực, cho thuê kho bãi, sửa chữa ô tô, xây dựng, hồ cảnh quan, cây cảnh, chụp ảnh, giải trí, bán thiết bị điện tử, nhà hàng…
Từ vốn điều lệ chỉ 1,6 tỷ đồng năm 2014, sau 6 năm hoạt động, VsetGroup thông báo, đến nay, vốn điều lệ của công ty đã tăng lên 500 tỷ đồng.
Cụ thể, từ năm 2014 đến năm 2015 vốn điều lệ của công ty từ 1,6 tỷ đồng tăng lên 5 tỷ đồng.
Trong lần thay đổi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần thứ 14 ngày 7/10/2019, vốn điều lệ công ty đã tăng lên 150 tỷ đồng.
Và đến cuối năm 2020, bằng việc phát hành thêm 35 triệu cổ phần cho cổ đông hiện hữu, vốn điều lệ của Công ty Vsetgroup đã tăng lên 500 tỷ đồng.
Như vậy, trong vòng 6 năm, vốn điều lệ của Vsetgroup đã tăng hơn 312 lần. Tuy nhiên, vẫn chưa thể đánh giá đúng về hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính tại doanh nghiệp này.
Trụ sở chính của VsetGroup tại 107 Cộng Hòa, phường 12, quân Tân Bình, TP Hồ Chí Minh
Ngoài VsetGroup phát hành trái phiếu cao ngất ngưởng, trước đó, Công ty cổ phần Tập đoàn Apec Group cũng từng khiến thị trường bất ngờ khi phát hành trái phiếu lãi suất 18% (đây là mức lãi suất cao nhất trong nhóm trái phiếu bất động sản hiện nay).
Cụ thể, cuối năm 2020, Apec Group công bố thông tin về kết quả phát hành trái phiếu riêng lẻ gói trái phiếu Happybond.H.20.25.001 với tổng giá trị trái phiếu phát hành đạt 8,1 tỷ đồng.
Trái phiếu có kỳ hạn 5 năm, phát hành ngày 15/12/2020 và đáo hạn ngày 14/12/2015. Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản đảm bảo.
Đối với gói trái phiếu Happybond.H.20.25.001, vào đầu tháng 9/2020, Apec Group đã thông qua phương án phát hành 3.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ Happy18 Bond với lãi suất 18%.
Với con số 18%/năm, mức lãi suất Apec Group đưa ra cao gấp đôi so với mặt bằng chung lãi suất trái phiếu đang ở mức 9%/năm. Riêng đối với lĩnh vực bất động sản, Apec Group đã “vượt mặt” hầu hết các “ông lớn” đang chi trả mức lãi suất cao hiện nay như Novaland, City Garden, Phát Đạt, Vinhomes…
Theo bảng lãi suất tập đoàn này công bố, nếu khách hàng lựa chọn kỳ hạn 5 năm, kỳ trả lãi 6 tháng/lần, mức lãi suất nhận được sẽ là 15%/năm. Nếu khách hàng lựa chọn kỳ hạn 5 năm, nhận lãi một lần duy nhất vào cuối kỳ, mức lãi suất sẽ là 18%/năm, tương đương lợi nhuận 90% tại thời điểm đáo hạn. Trong đó, trái phiếu này đi kèm điều khoản mua lại sau thời gian nắm giữ tối thiểu 3 tháng.
Tuy có mức lãi suất hấp dẫn, song theo thông tin được công bố, trái phiếu Happy18 Bond của Apec Group chỉ thu về vỏn vẹn 8,1 tỷ đồng trong đợt phát hành vào ngày 15/12/2020.
Rủi ro trái phiếu lãi suất cao
Theo chuyên gia kinh tế Lê Minh Hoàng, việc các doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất quá cao sẽ khiến cho áp lực trả lãi và gánh nặng tài chính gia tăng, gây bất ổn đến tính bền vững và sự ổn định của nền kinh tế. Hầu hết các doanh nghiệp phát hành trái phiếu đều chưa được xếp hạng tín nhiệm, bản cáo bạch phát hành trái phiếu lại quá phức tạp.
Do đó, rủi ro với nhà đầu tư khi các doanh nghiệp phát hành trái phiếu bị phá sản, trái phiếu không có tài sản đảm bảo, không có tổ chức bảo lãnh. Một rủi ro nữa là về thanh khoản, bởi thị trường thứ cấp (mua đi bán lại) của các trái phiếu doanh nghiệp tại Việt Nam chưa phát triển khiến rủi ro của người nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp gia tăng.
Còn theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, nhà đầu tư cần phải cẩn trọng với những công ty bất động sản đưa ra mức lãi suất trái phiếu cao gấp đôi lãi suất ngân hàng bình thường.
Bởi lãi suất càng cao sẽ đi đôi với những rủi ro càng cao. Đối với những công ty không có báo cáo tài chính hay những công ty có tuổi đời chưa lâu, để thu hút đầu tư họ sẽ càng trả lãi suất cao.
“Trong trường hợp các doanh nghiệp không thể trả lãi hoặc gốc cho nhà đầu tư thì chắc chắn thiệt hại đầu tiên sẽ thuộc về người mua trái phiếu” – TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính ngân hàng.
Đáng chú ý, hiện thị trường đã từng xuất hiện dấu hiệu bất thường như doanh nghiệp phải đảo nợ. Nhiều doanh nghiệp đang phải đảo nợ khi không thể thanh khoản cho trái chủ. Điển hình như Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt (PDR) khi doanh nghiệp này lại tiếp tục phát hành trái phiếu đúng thời điểm trái phiếu cũ đến kỳ trả nợ.
Trước “cuộc đua” nâng lãi suất siêu cao của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã 2 lần ban hành văn bản nhắc nhở các nhà đầu tư thận trọng với các đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp, đặc biệt với các lô trái phiếu có mức lãi cao đột biến. Nhà đầu tư được khuyến nghị cân nhắc tiềm lực tài chính của đơn vị phát hành, mục đích sử dụng vốn cũng như tính hiệu quả kinh doanh…
Bộ Tài chính đã đưa ra khuyến nghị doanh nghiệp phát hành trái phiếu phải tính toán cụ thể dòng tiền để xây dựng phương án phát hành trái phiếu khả thi, đảm bảo khả năng trả nợ; tuân thủ quy định của pháp luật về phát hành trái phiếu; sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu gắn với mục đích phát hành; không vì mục tiêu bán cho nhà đầu tư cá nhân mà chia nhỏ thành nhiều đợt phát hành với nhiều mã trái phiếu; có biện pháp để thực hiện đầy đủ, đúng hạn các cam kết với nhà đầu tư, bao gồm cam kết về mua lại trái phiếu trước hạn.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng nhắc nhở nhà đầu tư thận trọng với các đợt phát hành, đặc biệt với các lô trái phiếu có mức lãi cao đột biến. Nhà đầu tư được khuyến nghị cân nhắc tiềm lực tài chính của đơn vị phát hành, mục đích sử dụng vốn cũng như tính hiệu quả kinh doanh…
Bởi nhìn từ khía cạnh hiệu suất kinh doanh, sẽ không có doanh nghiệp nào lựa chọn một kênh huy động vốn lãi suất cao, nếu họ còn lựa chọn khác khả dĩ hơn.