Ngân hàng HSBC Việt Nam bị xử phạt vì nhiều vi phạm hành chính

Hôm nay, Cơ quan thanh tra Ngân hàng Nhà nước vừa công khai thông báo Kết luận Thanh tra tại Ngân hàng HSBC Việt Nam. Trước đó, Kết luận Thanh tra số 102 được ban hành ngày 24/10/2024, chỉ ra nhiều vấn đề tại ngân hàng 100% vốn nước ngoài này trong thời kỳ từ 1/2021 đến 5/2024.

HSBC VN được thành lập và hoạt động theo Giấy phép số 235/GP-NHNN do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cấp năm 2008, thời hạn hoạt động là 99 năm. Vốn điều lệ hiện nay là 7.528 tỷ đồng. Trụ sở chính đặt tại Q.1, TP.HCM.

Trụ sở chính của HSBC Việt Nam đặt tại Q.1, TP.HCM.

Nhà băng được phép thực hiện các hoạt động, như: hoạt động huy động vốn, hoạt động cấp tín dụng, dịch vụ thanh toán và ngân quỹ, tham gia thị trường tiền tệ liên ngân hàng, cung ứng dịch vụ ngoại hối trên thị trường trong nước và thị trường quốc tế, cung ứng các dịch vụ thanh toán...

Chủ sở hữu của HSBC VN là Ngân hàng Hồng Kông và Thượng Hải (Ngân hàng HSBC Hồng Kông) có trụ sở chính tại Hồng Kông, Trung Quốc. Ngân hàng HSBC Hồng Kông là thành viên sáng lập của Tập đoàn HSBC phục vụ khách hàng trên toàn thế giới thông qua mạng lưới tại 60 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Theo báo cáo giữa kỳ năm 2024, Ngân hàng HSBC Hồng Kông có tổng tài sản là 10.650 tỷ đô la Hồng Kông (tương đương 34.655.100 tỷ đồng).

Kết luận thanh tra ghi nhận, sau 16 năm đi vào hoạt động tại Việt Nam, cơ cấu tổ chức bộ máy của HSBC VN về cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý, hoạt động trong điều kiện hiện tại… Trong thời kỳ thanh tra, Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Ban Kiểm soát, Tổng Giám đốc… đáp ứng được các tiêu chuẩn, điều kiện và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và quy định nội bộ.

Nợ xấu chiếm tỷ trọng nhỏ, duy trì dưới 1% trong thời kỳ thanh tra; tuân thủ quy định của pháp luật và quy định nội bộ về mua, bán ngoại tệ và chuyển tiền ra nước ngoài; thực hiện các chỉ đạo điều hành về tăng trưởng tín dụng, về lãi suất cho vay bình quân, lãi suất cho vay các chương trình…, trong đó có việc thực hiện bảo vệ bí mật Nhà nước trong ngành ngân hàng. Hoạt động kinh doanh của HSBC VN ổn định và có lãi; đảm bảo mức vốn điều lệ theo quy định…

Song song với những mặt đạt được, cơ quan thanh tra ngân hàng phát hiện HSBC VN có nhiều hành vi vi phạm hành chính. Ngày 25/9/2024, Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng I đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ngân hàng này về 3 hành vi. Thông báo Kết luận Thanh tra không nêu cụ thể các hành vi bị xử phạt.

Ngoài ra, HSBC VN còn có nhiều vi phạm không phải là hành vi vi phạm hành chính liên quan đến số lượng thành viên Hội đồng xử lý rủi ro không đầy đủ theo quy định trong 8 tháng; Hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ cần hoàn thiện để đảm bảo bao gồm đầy đủ các yếu tố kinh tế - xã hội vĩ mô, môi trường kinh doanh ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng theo quy định…

Ngân hàng còn có một số vi phạm, tồn tại, thiếu sót về giám sát sau cho vay, về hạch toán khoản phải thu phát sinh từ hợp đồng hoán đổi lãi suất đối với một số khách hàng chọn mẫu. Một số tồn tại, sai sót khác liên quan đến biên bản họp của Ban kiểm soát, quy định nội bộ và báo cáo kết quả kiểm toán nội bộ…, mẫu thỏa thuận cho vay có thông tin cần được ghi cụ thể.

Cơ quan thanh tra ngân hàng nhận định, những vi phạm, tồn tại, sai sót nêu trên của HSBC VN chủ yếu do những nguyên nhân chủ quan, khách quan như: Thiếu sự rà soát kỹ lưỡng một số quy định pháp luật dẫn đến chưa phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm, tồn tại, sai sót liên quan đến các nội dung thanh tra; Lãnh đạo ngân hàng chưa chỉ đạo sát sao bộ phận tham mưu rà soát kỹ để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và thực tế hoạt động tại HSBC VN.

Những người đứng đầu HSBC VN trong từng thời kỳ chịu trách nhiệm chung cho các vi phạm, tồn tại, sai sót nêu trên. Ngoài ra, trách nhiệm cụ thể đối với từng vi phạm, tồn tại, sai sót thuộc về chủ sở hữu của HSBC VN, là Ngân hàng HSBC Hồng Kông và các cá nhân khác có liên quan.

Cơ quan thanh tra ngân hàng yêu cầu HSBC VN thực hiện 4 kiến nghị chung và 8 kiến nghị cụ thể, nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc về các vi phạm, tồn tại, sai sót phát hiện qua thanh tra; đề ra các biện pháp quản lý, giám sát chặt chẽ để phòng ngừa, hạn chế vi phạm, sai sót, rủi ro phát sinh; Chỉ đạo các bộ phận, cá nhân thực hiện kiểm điểm, xác định trách nhiệm đối với các vi phạm, tồn tại, sai sót và xử lý theo quy định của pháp luật, quy định nội bộ.

Ban Lãnh đạo HSBC VN chấn chỉnh toàn hệ thống thực hiện kiểm tra, rà soát các quy định nội bộ cũng như hồ sơ cấp tín dụng, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, quy định nội bộ và an toàn hoạt động của HSBC VN…

Thời hạn thực hiện 7 kiến nghị trước ngày 31/12/2024 và 5 kiến nghị có thời hạn 3 tháng/6 tháng kể từ ngày ban hành Kết luận thanh tra.